ТОРМЫШ — ҮЗЕ ИҖАТ
Гомерем буе йөрәгемнән китмәде “Суслонгер”, дип җан бирәсем килмәде. Әнием Суслонгер дип саташып үлде, әнекием Суслонгер дип акылыннан язды, Суслонгердан килгән хатларны саклап, минем дә Суслонгер дип җан бирәсем килми, алып бар мине, кызым, Суслонгерга, дидем” – дип күз яшьләрен сөртә-сөртә сөйли Шәкәнәчтә яшәүче 78 яшьлек Надия әби Сабирҗанова. “Синең Суслонгердан кайткач …
Язмышмы, ялгышмы… Көзге иртә. Әкрен генә яңгыр сибәли, аяк асты пычрак. Болай да телгәләнгән йөрәкне тагын меңгә теләрдәй булып ачы җил исә. Ара-тирә берсен-берсе күздән югалткан каргалар тавышы ишетелгәли. Ямансудыр аларга да, туган якларын калдырып, җылы якларга китәргә җыеналар. Беләсе иде, ни уйлыйлар икән: бөтенләй саубуллашалармы, әллә вакытлыча гынамы? Алда үзләрен ни көтәселәрен …
“Яшәгән саен ярату көчәя генә ул” Күшәр авылында гомер итүче Камилә апа белән Яхья абый әнә шулай диләр. Дөнья булгач, табак-савыт шалтырамый тормый. Бик сабыр булсаң да, чыгырдан чыгара торган көннәре еш була гаилә тормышының. Я тегесе булмый, я монысы, акчасы да бик еш җитешми, вакыт дигәненә сыешып булмый, шуңа бала-чаганың мең төрле мәшәкате …
“Синең әтиең кайтты, минеке, апайныкы кайтасы бар” “Бер дә яратмадым әтине, яратырга дип килә башласа, гел кача идем”, –дип искә төшерә 1940 елгы хәзерге вакытта Күәм авылында яшәүче әнием Һиндия Батталова әтисе Хәбибулла Вәлиев белән тәүге тапкыр очрашуны. – Әтине 1907 елгы дип хәтерлим. Сугыш башлануга алганнар аны, Ключи -Сап авылыннан башка ир-егетләр белән …
Әтиемнең сеңлесе ул! Ныклап уйланмаган да, гел янәшә атлаган Нурхадә апа. Шатлыгы да, көенече дә, сөенече дә аның белән бәйле. Аның кызы да түгел үзем, ә урыны – йөрәкнең түрендә. Балачак. Өченче класста укыйм. Теш сызлый, әни больницага алып китте. Җәяүләп чыгып киттек, язгы ташу юлны өзгән, машиналар йөри алмый, хәзерге юллар түгел. Арганмындыр, …
Яңа китап Кышлау авылында яшәүче хәбәрчебез Җәүдәт Әхәт улы Фәйзрахманов “Бәхетемне таптым” дип исемләнгән яңа китап чыгарды. Китап Казанда “Бриг” нәшрият-полиграфия компаниясе тарафыннан нәшер ителгән. Әлеге җыентыкка Җәүдәт Фәйзрахмановның төрле темаларга иҗат ителгән шигырьләре тупланган. “Бар кешенең дә дөньяга карашы бертөрле була алмаган кебек, эшчәнлекләрендә шактый зур аермалыкларны да, бер-берсенә охшашлык чалымнарын да күрә алабыз. …
Үткәндәге гамьсезлеге көйдерә. Бу юлы да шулай булды, соңлаган сәламнең авырлыгыннан сыгылды, күз аллары караңгыланды, тыны кысылган кебек булды… Гадәттә авыр, сагышлы хатирәләр иңне баса, ә монда… киресенчә, бар да якты, бар да яхшы, әбисе әйткәнчә инде, үзе… үзе генә гаепле!
Хәерле сәгатьтә! Бүген Әтнә районының үзәк китапханәсендә «Күңел чыңы» иҗат түгәрәгенең беренче утырышы булды. Тәвәккәлләп, тукталып торган эшебезне яңартып җибәрдек. Түгәрәк итеп оештырып карыйк, уңышлы эшләп китсәк, берләшмәгә әйләнербез, дип уйладык. Артык шауламыйча, элекке һәм бүген каләм тибрәтә торган райондашларны дәштек. Килә алганы килде, кайберсенең җае килмәде. Китапханәгә җиде кеше җыйналдык. Хәерлегә юрадык, татарда …
Ике яфрак ята карда, Кул сузымы ике язмыш. Өзелепләр төшкән җиргә Чыдый алмый ачы җилгә, Берсе – сөю, берсе– сагыш… Икесе дә инде ялгыз. Ике яфрак ята җирдә, Берсе – каен, берсе – имән. Берсен –берсе аңламыйлар, Берсен-берсе санламыйлар, Аерым үзәк – түзә йөрәк… Яшиләр тик булып өйдәш. Ике яфрак– ике күңел, Якынаю мөмкин түгел…– …